êlectron là gì? Cấu tạo của các hạt nguyên tử

Trong lý thuyết môn vật lý lớp 7 và hoá lớp 10 chúng ta đã được học khái niệm cơ bản về êlectron rồi? và hôm nay mình sẽ nhắc lại các khái niệm đó một lần nữa + chi tiết sâu hơn về êlectron này.

1. Electron là gì?

Electron (tiếng Việt đọc là: ê lếch t-rôn hay ê lếch t-rông) còn gọi là điện tử, được biểu diễn như là e−, là một hạt hạ nguyên tử, hay hạt sơ cấp. Trong nguyên tử, electron chuyển động xung quanh hạt nhân (bao gồm các proton và neutron) trên quỹ đạo electron. Từ electron bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp ηλεκτρον (phát âm là “êlectron”) có nghĩa là “hổ phách” do người Hy Lạp cổ đại lần đầu tiên quan sát thấy khả năng hút các vật nhỏ (do lực hút tĩnh điện) của một miếng hổ phách sau khi được chà xát với lông thú.

Các electron có điện tích và khi chúng chuyển động sẽ sinh ra dòng điện. Vì các electron trong nguyên tử xác định phương thức mà nó tương tác với các nguyên tử khác nên chúng đóng vai trò quan trọng trong hóa học.

2. Cấu tạo của electron?

Electron không có cấu trúc bên trong và nó được cho là một hạt điểm với điện tích điểm và không có sự mở rộng ra không gian.

Electron có kí hiệu là E và khối lượng là 9,1094.10^-31 (kg) ≈ 0u. Điện tích là – 1,602.10^-19C

1- (đơn vị điện tích)

3. Cấu tạo của các hạt cấu thành nên nguyên tử khác?

Từ các kết quả thực nghiệm, các nhà khoa học đã xác định được thành phần cấu tạo của nguyên tử gồm có hạt nhân và lớp vỏ Electron, trong đó:

• Hạt nhân nằm ở tâm nguyên tử, gồm các hạt proton và nơtron
• Vỏ nguyên tử gồm các electron chuyển động trong không gian xung quanh hạt nhân.

⇒ Như vậy, nguyên tử được cấu tạo từ 3 loại hạt cơ bản là: electron, proton và nơtron.Khối lượng và điện tích của Proton, Nơtron và Electron được thể hiện ở bảng sau:

• Đơn vị khối lượng nguyên tử: u

1u =  khối lượng của một nguyên tử đồng vị ¹²C =1,67.10^-27 (kg) = 1,67.10^-24 (g).

– Đơn vị điện tích nguyên tố: 1 đơn vị điện tích nguyên tố = 1,602.10^-19 C

– Nguyên tử trung hòa về điện nên số proton (P) trong hạt nhân bằng số electron (E) của nguyên tử: số p = số e

• Khối lượng nguyên tử:

m _{nguyên tử} =  ∑m_p + ∑m_n +∑m_e

– Vì khối lượng của e không đáng kể nên:

m _{nguyên tử} =  ∑m_p + ∑m_n = m _{hạt nhân}

2. Kích thước của nguyên tử

– Để biểu thị kích thước nguyên tử, người ta dùng đơn vị nanomet (viết tắt là nm) hay angstrom (kí hiệu là ).

1nm = 10^-9m; 1 = 10^-10m; 1nm =10

– Kích thước nguyên tử: các nguyên tử có kích thước khoảng 10^-10 m=  0,1nm. Nguyên tử nhỏ nhất là nguyên tử hidro có bán kính khoảng 0,053nm.

– Kích thước hạt nhân: các hạt nhân đều có kích thước khoảng 10^-14m = 10^-5nm.