Môn toán học chúng ta học trên giảng đường chắc chắn đã dạy cho chúng ta cách tính thể tính và các công thức tính kèm theo rồi. Tuy nhiên hiện nay có rất nhiều các vật cần tính thể tính như hình lập phương, chữ nhật, tròn, khối chóp,…. Do vậy bài viết này mình sẽ tổng hợp lại cho các bạn nhé.
1. Thể tích là gì?
Thể tích của một hình hoặc là một vật có thể là dung tích chính là lượng không gian mà vật ấy chiếm, là giá trị mà hình đó chiếm bao nhiêu phần trong tổng không gian ba chiều. Bạn cũng có thể hiểu là thể tích của một hình là lượng nước cũng có thể là không khí hoặc lượng cát,… mà hình đó có thể chứa khi làm đầy bằng các vật phía trên. Theo như hệ đo lường của quốc tế thì đơn vị để đo khoảng cách là mét còn đơn vị để đo thể tích chính là mét khối, được ký hiệu là m³ (m3).
* Đơn vị của thể tích?
Đơn vị tiêu chuẩn của một thể tích là mét khối (m³). Hệ met cũng bao gồm các đơn vị lít (litre) như một đơn vị của thể tích, trong đó một lit là thể tích của khối lập phương 1 dm.
Như vậy:
- 1 lít = (1 dm)3 = 1000 cm3 = 0.001 m3. Vậy 1m3 = 1000 lít.
Một lượng nhỏ chất lỏng thường được đo bằng đơn vị mililit (ml)
- 1 ml = 0.001 lít = 1 cm3
Tương tự, một lượng lớn chất lỏng thường được đo bằng đơn vị Megalit (megalitre).
- 1 000 000 lít = 1000 mét khối = 1 mêgalít (Ml).
2. Cách tính thể tích:
A/ Cách tính thể tích hình lập phương:
Thể tích của hình lập phương được tính bằng công thức:
V = a x a x a hoặc V = a3
Trong đó: V là thể tích của hình lập phương
a là độ dài cạnh của hình lập phương
– Đơn vị thể tích: m3 (mét khối)
Ví dụ : Tính thể tích của hình lập phương biết các cạnh bằng nhau và có độ dài lần lượt là:
a) 8 cm; b) 9,7 dm; c) 7/5 m; d) 10 m
*Gợi Ý : Áp dụng công thức V = a3, ta có:
a) Thể tích của hình lập phương là: 8 x 8 x 8 = 512 (cm3)
b) Thể tích của hình lập phương là: 9,7 x 9,7 x 9,7 = 912,673 (dm3)
c) Thể tích của hình lập phương là: 7/5 x 7/5 x 7/5 = 343/125 = 2,744 (m3)
d) Thể tích của hình lập phương là: 10 x 10 x 10 = 1000 (m3)
B/ Cách tính thể tích hình trụ
Để tính thể tích của hình trụ tròn, ta áp dụng công thức sau:V = π. r2. h
Với:
- V là kí hiệu thể tích
- r là bán kính hình tròn mặt đáy hình trụ
- h là chiều cao của hình trụ
- π là hằng số ( π = 3, 14)
– Đơn vị thể tích: mét khối (m3)
– Phát biểu bằng lời: Muốn tính thể tích của hình trụ, ta lấy chiều cao nhân với bình phương độ dài bán kính hình tròn mặt đáy hình trụ và số pi.
Ví dụ minh họa : Tính thể tích của hình trụ biết bán kính hai mặt đáy bằng 7,1 cm; chiều cao bằng 5 cm.
Hướng dẫn giải bài tập : Em chỉ cần áp dụng công thức tính thể tích khối trụ, thay số vào và tính toán là xong.
Ta có, thể tích của hình trụ là: 3.14 x (7,1)2 x 5 = 791,437 (cm3)
C/ Cách tính thể tích hình hộp chữ nhật
Trong hình hộp chữ nhật trên:
- a – là chiều dài
- b – là chiều rộng
- h – là chiều cao
Công thức Tính Thể Tích Hình Hộp Chữ Nhật:
Thể tích hình hộp chữ nhật bằng tích của diện tích mặt đáy và chiều cao của nó:
V = a.b.h (m3)
Trong đó:
- V – là thể tích hình hộp chữ nhật
- a – là chiều dài
- b – là chiều rộng
- a.b – là diện tích mặt đáy
- h – là chiều cao
- (m3) – là đơn vị thể tích, đọc là mét khối. 1 m3 = 1000 m
D/ Cách tính thể tích hình tròn
Hình trụ tròn là hình trụ có 2 đáy là hình tròn. Hình trụ tròn có 2 đáy là hình tròn bằng nhau và song song với nhau. Nếu bạn suy luận 1 chút cũng có thể dựa vào diện tích hình tròn và chu vi hình tròn để suy ra các công thức tính thể tích hình tròn, diện tích xung quanh cũng như diện tích toàn phần của hình trụ dễ dàng.
Thể tích được tính bằng diện tích đáy nhân với chiều cao.
Công thức: 
Trong đó:
- V là ký hiệu thể tích hình tròn trụ,
- h là chiều cao, r là bán kính,
- hằng số pi là 3.14
E/ Cách tính thể tích hình cầu
Nếu muốn tích thể tích mặt cầu, bạn cần tìm bán kính R, sau đó đem bán kính áp dụng vào công thức:
Trong đó:
- V là thể tích
- r là bán kính của hình cầu
- ππ có giá trị tương đương 3.14159.
Nếu đề bài cho bạn đường kính, muốn tìm bán kính bạn chỉ cần đem đường kính chia đôi để tìm ra bán kính R.
F/ Cách tính thể tích khối chóp
– Thể tích khối chóp: 
- S là diện tích đáy
- h là chiều cao.
3. Kết luận:
OK vậy là bài viết này mình đã hướng dẫn xong cho các bạn về lý thuyết thể tích và những Cách tính thể tích? Công thức tính? – chúc các bạn có những kiến thức thú vị
